Bayezid-I Bistami Kimdir?

Meraklı' Alıntı:

Merhaba,

Bayezid-i Bistami Kimdir? Hakkında kısaca bilgi yazınız.

Genişletmek için tıkla ...

Merhaba,

Hayatı hakkındaki bilgiler oldukça kısıtlı ve menkıbe tarzındadır. Eldeki kesin bilgilere göre Horasan’ın Bestâm kasabasında doğdu. Dedesi Sürûşân, Mecusi bir din adamı, sonradan Müslüman olan babası İsa ise Bestâm’ın ileri gelenlerindendi. Gençlik yıllarında dinî tahsil gördü ve Hanefî mezhebini benimseyerek fıkıh okuttu. Hadis tahsili gördüyse de birkaç hadis dışında rivayette bulunmadı. Yine bu dönemde kendi ifadesiyle “ümmî” üstadı Ebû Ali es-Sindî’ye bağlandı ve kendisi ona temel dinî bilgileri öğretirken ondan “fenâ ve tevhîd” ilmini öğrendi.

Bir süre sonra çeşitli görüşleri ve sözleri sebebiyle tepki çekmeye başladı ve Bestâm’dan sürülmesi için kadı Hüseyin b. Îsâ tarafından fetva verildi. Bu nedenle bir müddet Bestâm’dan ayrıldı. Önce Şam’a daha sonra hac için Hicaz’a gitti. Ardından Cürcân ve Semerkant’a geçen Bâyezîd, Hüseyin b. Îsâ’nın vefat etmesi üzerine tekrar Bestâm’a döndü. Hayatının sonuna kadar burada yaşayan Bâyezîd, dönemin önde gelen bazı sûfîleriyle şahsen görüşmüş ve zamanla büyük sayıda bir takipçi kitlesi kendisine bağlanmıştır. Bunların en ileri gelenleri kendi ailesindendi.

Görüşlerini hep Farsça dile getirdiği için, yeğeni Ebû Musa’nın, Bâyezîd’in pek çok şathiyesini Farsça’dan Arapça’ya tercüme ederek Cüneyd’e gönderdiği bilinir. Şathiyelerinin büyük bir kısmı Serrâc’ın el-Lüma' ve Sehlegî’nin Nûr min kelimât-ı Ebî Yezîd Tayfûr isimli eserleriyle günümüze ulaşan Bâyezîd, 234/848 ya da kuvvetle muhtemel 261/875 yılında Bestâm’da vefat etti.

Kaynak: