Soğan Nasıl Ekilir?

Meraklı' Alıntı:

Merhaba,

Soğan Nasıl Ekilir? Hakkında kısaca bilgi yazınız.

Genişletmek için tıkla ...

Merhaba,

Soğan yetiştiriciliği, tohumdan, fideden, kıska yani arpacıktan ve tepe soğanı üzerinden yapılabiliyor. Dört farklı üretim çeşidi de ülkemizde tercih ediliyor. Soğan üretiminde kullanılan yöntemlerin üçü çiftçilerimiz tarafından kullanılırken, biri akademik çalışmalar için yapılan yetiştirmelerde uygulanıyor.

Karaca adı verilen soğan tohumları, en ucuz üretim yöntemini işaret ediyor. Büyük alanlarda üretimde, genellikle tohumdan yetiştirme tercih ediliyor. Tarla öncelikle 15-20 cm derinlikte işleniyor. İlkbaharda toprak tava gelir gelmez yüzlek işleme yapılıyor. Kültivatör veya tırmıkla parçalanan ve bastırılan toprağa tohumlar ekiliyor. Elle serpme veya mibzerle ekimde dönüme ortalama 1-2 kg tohum kullanılıyor. Soğan tohumları kaplanıp ekileceği zaman ise dönüme 0,3-0,5 kg tohum gerekiyor. Kaplanıp ekilen tohumlarda baş çapı ve kalite daha yüksek oluyor. Bu tür ekimde, seyreltmeye de gerek kalmıyor. Topraktaki nemi kullanarak çimlenen tohumlar, ortalama 2-3 cm derine atılıyor. 25-30 cm sıra arası, 8-12 cm sıra üzeri mesafe bırakıyor. Çimlenme hemen hemen 3-4 hafta alıyor.

Fide ile üretim, yeşil soğan ve yemeklik baş soğan üretiminde kullanılıyor. Tohumlar öncelikle 5-10 cm sıra arası, 0,5-1 cm sıra üzeri mesafeyle yastıklara ekiliyor. Soğuk bölgelerde sıcak yastıklama tercih ediliyor. Üzeri camlı çerçeve ile örtülüyor. Fideler hemen hemen kalem kalınlığına ulaştığında, tavalardan sökülüp tarlaya dikiliyor. 5 x 25 veya 5 x 30 cm dikim aralığı korunuyor. Küçük çaplı yetiştiricilikte kullanılan bu yöntem, geniş alanlar için çok ekonomik bulunmuyor.


Tohumdan yetiştiricilik yapıldığında, bazı soğanlar ne kadar özen gösterilirse gösterilsin baş oluşturmuyor. 1-2 cm çapında oluşan soğanlar arpacık veya kıska adını alıyor. Arpacıklar, ikinci yıl dikilerek baş soğan üretiminde kullanılıyor. Bu yöntem dar alanlarda kullanılsa da geniş alanda soğan yetiştiriciliği için ekonomik olmaktan çok uzak görülüyor. Arpacık elde edilmesi için 120 ile 150 cm genişliğinde, 20-25 cm boyunda tahtalar hazırlanarak işe başlanıyor. Tahtalar üzerine serpme veya sıraya tohum ekimi yapılıyor. Metrekare başına 5-7 gram tohum kullanılıyor. Şubat itibarıyla ekilen tohumlar, bölgeye göre mart veya nisan aylarında da toprağa düşebiliyor. Ortalama 4-6 ay sürecinde gelişen arpacıklar, topraktan çıkarıldıktan sonra 5-10 gün toprak üstünde bırakılıyor. Güneşte kuruluyor ve kışı depolanarak geçiriyor. Dikileceği zaman ise ilkbaharda, 20-30 cm sıra arası, 5 cm sıra üzeri mesafe belirlenerek tarlaya dikiliyor. Dekar başına 25 ile 50 kilogram arasında arpacık dikimi yeterli oluyor. Tek sıra, çift veya çok sıralı dikim kullanılabiliyor.

Tepe soğanı ile üretim, bilimsel araştırmalar için tercih ediliyor. Ticari yetiştiricilikte kullanılmıyor.

Soğan yetiştiriciliği sırasında kültürel işlemler de yapılıyor. Yüzeysel köklü bir bitki olan soğan, ortalama 40-50 cm derinlikte yetişiyor. Eğer sürekli rutubetli bir toprakta yetiştiriliyorsa çok sulama zararlı görülüyor. Çok sulama, ekinlerin dayanıklılık sürelerini olumsuz etkiliyor. Baş bağlamadan olgunlaşmaya kadar geçen zaman aralığında, tam olgunluğa kadar, haftada bir kez sulama işlemi yapmak yeterli oluyor. İki sulama arasındaki süre, toprağa, iklime bağlı olarak değişiyor. Olgunlaşma evresinde ise sulama yapılmıyor. Masura usulü soğan yetiştiriciliği yapılıyorsa karık sulama, düzde yetiştirme yapılıyorsa yağmurlama sulama tercih ediliyor. Son yıllarda en verimli sulama teknikleri arasında gösterilen damlama sulama da soğan yetiştiriciliğinde kullanılıyor.

KAYNAK: